Voor elk van de miljoenen containers die jaarlijks van buiten de Europese Unie in de Rotterdamse haven arriveren, en ook van de weer vertrekkende containers, houdt elke terminal een eigen zogenaamde RTO-administratie bij, die de Douane achteraf controleert. Alle betrokken partijen zijn het erover eens dat deze werkwijze slimmer en efficiënter kan. Ook met het oog op het tussen terminals uitwisselen van containers. Via de ontwikkeling van een veelomvattend Container Tracking System neemt Portbase daarom het voortouw om tot één centrale havenadministratie te komen.
In de tweejaarlijkse Logistics Performance Index van de Wereldbank staat Nederland elke keer weer in de bovenste regionen. Een van de belangrijke USP’s van ons land is de vooruitstrevende douaneaanpak, waarin modern toezicht hand in hand gaat met handelsfacilitatie. Tegelijkertijd leeft bij veel partijen in de haven het besef dat in de douaneadministratie rondom het binnenbrengen van goederen nog veel valt te winnen. Een havenbrede aanpak kan voor iedereen veel voordelen opleveren, waarbij containers nog sneller door de haven gaan, de administratieve lasten worden beperkt en het toezicht kan worden verbeterd.
Iedereen een eigen administratie
In de huidige manier van werken houdt elke individuele terminal voor de Douane een eigen zogenaamde RTO-administratie (Ruimte Tijdelijke Opslag) bij. Van aankomst op de terminal tot vertrek administreert een terminal hiermee alle statussen van overzee binnenkomende containers. Voor de Douane is het de basis om te kunnen controleren of goederen niet ongeoorloofd in het vrije verkeer komen. Maandelijks vergelijkt de Douane elke RTO-administratie met de eigen gegevens vanuit de aangiften van rederijen. Bij afwijkingen of overschrijding van de maximaal toegestane verblijftijd van 90 dagen kan de Douane vervolgens optreden.
Ook strenge procedures voor overrijden
De voor het douanetoezicht noodzakelijke, strikte RTO-regels hebben ook consequenties voor het regelmatig voorkomende uitwisselen van containers tussen terminals. Een container die met een deepsea-schip aankomt op terminal 1, moet bijvoorbeeld weer weg met een feeder vanaf terminal 2. Van zowel de rederij als de terminal vraagt dit binnen het huidige RTO-regime veel extra administratieve handelingen. Een container verlaat immers het ene RTO en komt op het andere RTO nieuw binnen. De Douane wil zekerheid dat de douaneprocedures correct worden gevolgd en lading tussenin niet plotseling verdwijnt.
Haalbaarheidsonderzoek
Onder aanvoering van de havenondernemersvereniging Deltalinqs is circa twee jaar terug met gedeeltelijke financiering vanuit de Topsector Logistiek onderzocht of en hoe het huidige proces anders zou kunnen. Gezamenlijke conclusie van terminals, rederijen, expediteurs, vervoerders, Douane en Portbase was dat een centraal Douane Goederen Volg Systeem juridisch kan en voor alle partijen grote meerwaarde oplevert.
Portbase pakt ontwikkeling op
Met als nieuwe naam ‘Container Tracking System’ heeft Portbase dit jaar de uitdaging opgepakt om tot één centrale, alles overkoepelende havenadministratie te komen. Heel veel benodigde data zijn immers al in het Port Community System aanwezig, alle betrokken partijen zijn aangesloten. Realisatie is desalniettemin een complexe opgave die een lange adem en gefaseerde aanpak vraagt. Eerste stap is de ontwikkeling van één havenbreed RTO, ter vervanging van de huidige losse RTO-administraties per terminal, waarbij iedere RTO-houder (terminal) wel verantwoordelijk blijft voor zijn eigen administratie. Door het realiseren van een overbrengmodule is vervolgens ook het vervoer van containers tussen deelnemende RTO’s te vereenvoudigen. Een ‘douanedashboard’ tenslotte kan voor de Douane real-time toezicht mogelijk maken in plaats van zoals nu het maandelijks controleren van losse RTO-administraties achteraf. Als fundament onder dit geheel realiseert Portbase een basisadministratie met alle benodigde data.
Grote voordelen
De voordelen van één centraal Container Tracking System zijn voor Portbase klip en klaar: sneller vervoer versterkt de concurrentiepositie van de haven en verbetert de trade compliance. Met de Douane worden uniforme havenbrede afspraken mogelijk en controle van de havenbrede RTO-administratie kan real-time plaatsvinden in plaats van achteraf. Invoering van een centraal Container Tracking System zorgt bovendien voor optimaal hergebruik van data, vraagt minder (want centraal) onderhoud en leidt tot lagere kosten.
Concreet aan de slag met havenbreed RTO
Stap één is inmiddels gezet. De ontwikkeling van een havenbreed RTO met onderliggende basisadministratie is daadwerkelijk begonnen. Eén van de containerterminals heeft aangegeven als ‘launching customer’ te willen fungeren, dit geeft het project een vliegende start. In een havenbrede werkgroep praten ook de andere deepsea-terminals mee. Vanaf het begin wordt zo al rekening gehouden met hun wensen. Op het moment dat men daaraan toe is, kan een terminal op die manier naadloos op het havenbrede RTO aansluiten. Ambitie van Portbase is om in het najaar van 2023 concreet met de eerste terminal het nieuwe RTO te kunnen gaan testen.
