Vorige week vond de Multimodaal Transport Expo plaats in Breda. Uit de vele presentaties op deze beurs kwam een duidelijke boodschap naar voren: samenwerking is en blijft dé sleutel tot succes. Bijvoorbeeld als het gaat om het delen van data. Meerdere initiatieven moeten ervoor zorgen dat de havens én het achterland op dit vlak stappen blijven zetten.
De Rotterdamse haven hoopt op termijn maar liefst 8 miljoen TEU extra te gaan verwelkomen. Een serieuze ambitie, met een serieuze impact. En dan niet alleen op de haven zelf, maar uiteraard ook op het achterland. Er wordt dus naarstig naar extra capaciteit gezocht. Zo heeft Jan Overdevest van Waalhaven Group de ambitie om een nieuwe terminal te realiseren in de Rotterdamse haven: ‘Dat is echt nodig, willen we de groei blijven aankunnen.’
Ook Annemarie Withag-Terpstra van Combi Terminal Twente (CTT) kijkt naar oplossingen, zoals feeder verbindingen met de Eemshaven. ‘Vooralsnog kunnen we het aan, maar als de piek daar is, voorzie ik wel degelijk problemen. Tenminste, als we nu niets doen.’
‘Je wilt, ook bij groeiende ladingstromen, betrouwbaarheid kunnen garanderen’
Withag-Terpstra doelt daarbij onder meer op het achterstallige onderhoud aan een flink aantal sluizen. Allard Klinkers van de Port of Amsterdam ziet dit knelpunt ook: ‘Je wilt, ook bij groeiende ladingstromen, betrouwbaarheid kunnen garanderen. Ook als de waterstand laag is, moeten goederen kunnen doorstromen. Goed werkende sluizen zijn dan van vitaal belang.’
De oplossing is volgens Overdevest echter niet alleen fysiek van aard. ‘Beter plannen, op basis van betere en tijdigere voorinformatie, helpt. Ook daar moeten we dus werk van maken.’
Uniforme manier van data beschikbaar stellen
Wellicht dat de Basis Data Infrastructuur voor goederenvervoer en logistiek (BDI) voor betere en tijdigere voorinformatie gaat zorgen. Als het aan Sjoerd Boot van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat ligt in ieder geval wel: ‘Met BDI realiseren we een afsprakenstelstel waarmee het makkelijker wordt om over ketens en modaliteiten heen data met elkaar uit te wisselen.’
Wellicht dat de BDI voor betere en tijdigere voorinformatie gaat zorgen
Marieke Vavier van de Nederlandse Vereniging van Binnenhavens (NVB) en Evert van Hoven van softwareleverancier Modality juichen de ontwikkeling van de BDI toe, zeker vanuit het oogpunt van efficiëntie en veiligheid. Beiden hopen wel dat bij de ontwikkeling van de BDI vooral wordt gekeken naar technieken die al voorhanden zijn, om deze vervolgens te optimaliseren.
Boot reageert: ‘Wat we met BDI vooral willen realiseren, is een uniforme manier van data beschikbaar stellen. Daarvoor willen we een stevige basis bieden. Vervolgens is het aan de markt om hiervan gebruik te gaan maken.’
Data niet als verdienmodel zien
Het meer en beter delen van data is ook iets wat Grant Pinkney (Container Terminal Utrecht), Annette van Ketel (Port of Moerdijk) en Maurice Delattre (Port of Amsterdam) hoog in het vaandel hebben staan. In de woorden van Pinkney: ‘Het gaat om samenwerking in de keten en het creëren van de juiste voorwaarden om dit mogelijk te maken.’
Het zou volgens Pinkney mooi zijn als initiatieven op dit vlak vaker het lokale niveau overschrijden. Van Ketel snapt wat Pinkney hiermee bedoelt: ‘Op dit moment zijn we onze eigen datainfrastructuur aan het moderniseren, bijvoorbeeld door 5G te implementeren. Maar daarmee zijn we er inderdaad niet.’
‘Commerciële overwegingen staan het breed delen van data soms al in de weg’
Ze vervolgt: Alleen als je ook met elkaar, in de keten, werk maakt van digitale procesoptimalisatie en data-uitwisseling kom je écht verder. Anders blijft het suboptimaal. Niet voor niets zijn we aangehaakt op twee lopende digitaliseringstrajecten, samen met het bedrijfsleven.’ Delattre: ‘Wat je wilt, is een betrouwbaar product. Dat lukt inderdaad vooral als je in voldoende mate samenwerkt.’
Pinkney spreekt daarbij wel de hoop uit dat data niet als verdienmodel wordt gezien. Hij is meer van de aanpak zoals bijvoorbeeld Portbase voorstaat: data delen om er met elkaar beter van te worden. ‘Je ziet nu soms al dat commerciële overwegingen het breed delen van data in de weg staan. Dat is zo zonde, het remt de ontwikkeling. Terwijl we juist met elkaar stappen moeten zetten op het vlak van data delen en verdere digitalisering – om er allemaal beter van te worden.’
Optimale planning voor barge operators
Dat data delen om er met elkaar beter van te worden, ondanks het loffelijke doel, niet altijd even eenvoudig voor elkaar is te krijgen, liet Nextlogic in een nog niet zo ver verleden zien. De integrale planningstool voor barge operators kende een lange aanloop, maar bewijst zich nu in de praktijk.
Sijbrand Pot van Nextlogic: ‘Niet zozeer de terughoudendheid in het delen van data zorgde voor de vertraging. Zolang de waarde ervan wordt gezien, is data-uitwisseling niet zozeer het probleem. Het had hier meer te maken met het uit handen moeten geven van de eigen planning, om Nextlogic tot een optimale planning te laten komen voor alle deelnemende barge operators. Dat vraagt om vertrouwen en daarvoor is tijd nodig.’
‘Dit jaar staat voor Nextlogic in het teken van optimalisatie en opschaling’
Wat dan kan helpen, is het creëren van een ‘win-win-win-situatie’, meent Jos Eikhout van iSHARE. ‘Met ons afsprakenstelstel zeggen deelnemende partijen toe data met elkaar te gaan delen. Dat doen ze in vertrouwen, in de wetenschap dat iSHARE de betrouwbaarheid van de data-uitwisseling borgt. Dat maakt het bijvoorbeeld mogelijk om ook partijen die elkaar niet kennen data te laten delen.’
Dat het concept van Nextlogic werkt, blijkt uit de recente resultaten. Pot: ‘Deelnemende barge operators gaan nu 15 tot 20 procent sneller door de Rotterdamse haven. Daarnaast neemt de kraancapaciteit op de terminals toe dankzij de door Nextlogic gecreëerde efficiëntie in de planning.’ Pot gaat dan ook door op de ingezette weg: ‘Dit jaar staat voor Nextlogic in het teken van optimalisatie en opschaling. Uiteraard met het doel zo snel mogelijk álle barge operators die de Rotterdamse haven aandoen te bedienen.’
Portbase ook aanwezig
Er waren ook medewerkers van Portbase aanwezig op de Multimodaal Transport Expo. Ze spraken over digitalisering in de logistieke keten, marktontwikkelingen en de arbeidsmarkt. Daarbij constateerden ze dat samenwerking nog altijd de sleutel tot succes is. Daarnaast werd duidelijk dat jongeren enthousiast krijgen voor het havenlogistieke werkveld essentieel is om de uitdagingen in de toekomst aan te kunnen.
